1 stycznia 2020 roku weszła w życie nowelizacja Ustawy Prawo o ruchu drogowym. Zgodnie z nią właściciel auta, który sprzedał swój pojazd, musi w ciągu 30 dni zgłosić jego zbycie w wydziale komunikacji. Rok później termin ten ze względu na epidemię COVID-19 uległ wydłużeniu do 60 dni. Jednak już w kwietniu 2023 roku zaczął ponownie obowiązywać termin 30-dniowy. Niedopełnienie obowiązku zgłoszenia zbycia auta grozi poważnymi konsekwencjami finansowymi.
Jeżeli nie złożysz w terminie zawiadomienie o zbyciu pojazdu grozi ci kara w wysokości od 200 do 1000 zł. Jednak to dopiero „wierzchołek góry lodowej”. Konsekwencje finansowe mogą być o wiele poważniejsze i związane z faktem, że będziesz w niektórych okolicznościach ciągle uważany za właściciela auta.
Kiedy urząd nie dostanie zawiadomienia o zbyciu auta, to przez cały czas będziesz figurować w Centralnej Ewidencji Kierowców i Pojazdów (CEPiK) jako jego właściciel. Oznacza to, że jeżeli nowy nabywca spowoduje wypadek, mogą i do ciebie zgłosić się odpowiednie organy. Wytłumaczenie i udowodnienie tego, że nie jesteś już faktycznym właścicielem samochodu, może być trudne, gdyż nie dopełniłeś swojego obowiązku po jego sprzedaży.
Możesz też w najmniej oczekiwanym momencie otrzymać mandat za zbyt szybkie prowadzenie swojego starego auta. Wystarczy, że nowy nabywca przekroczy prędkość, co uwieczni fotoradar. W takiej sytuacji, jeżeli nie zgłosisz zbycia auta w urzędzie, prawdopodobnie otrzymasz nie swoją karę za brawurową jazdę. Twój stary pojazd może być też wykorzystany do popełnienia przestępstwa. W przypadku, jeżeli nie dopełniłeś obowiązku zawiadomienia o zbyciu auta, czekają cię poważne problemy.
Możesz wtedy spodziewać się niemiłych sytuacji związanych z OC – jeżeli opłacasz składkę w ratach. Wtedy narażasz się na problemy z Ubezpieczeniowym Funduszem Gwarancyjnym (UFG).
Jeśli po sprzedaży auta nie skontaktujesz się również z ubezpieczycielem, a nowy nabywca nie opłaci kolejnej raty OC i nie zdąży przerejestrować na siebie samochodu, to ciebie czekają kłopoty. To ty, jako strona umowy z ubezpieczycielem i domniemany właściciela auta, zapłacisz karę za zwłokę w zapłacie składki ubezpieczenia.
Do urzędu możesz zgłosić się zaraz po podpisaniu umowy kupna-sprzedaży. Pamiętaj jednak, że aby była ona respektowana przez urzędnika, muszą znaleźć się w niej określone elementy. Taka umowa musi być sporządzona w dwóch identycznych egzemplarzach i powinna zawierać:
datę i miejsce zawarcia umowy oraz sprzedaży auta,
zarówno dane dotychczasowego właściciela pojazdu, jak i jego nabywcy – w umowie muszą znaleźć się imiona i nazwiska, adresy zamieszkania, adresy zameldowania, numery i serie dowodów osobistych, numery PESEL,
czytelne podpisy sprzedawcy i nabywcy,
dane dotyczą samochodu – numer VIN, marka, model, rok produkcji, pojemność silnika, przebieg i numer rejestracyjny pojazdu,
data i godzina przekazania samochodu,
listę dokumentów przekazanych przez zbywcę wraz ze sprzedanym samochodem nabywcy. Strona sprzedająca przekazuje kupującemu dowód rejestracyjny i ubezpieczenie OC. Jeżeli nabywcy przekazano także kartę pojazdu i książkę serwisową, to informacja o tym również powinna znaleźć się w umowie,
oświadczenie dotychczasowego właściciela pojazdu: musi on pisemnie oświadczyć, że dane auto jest jego własnością i nie stanowi przedmiotu zabezpieczenia lub zastawu,
oświadczenie nabywcy: oświadcza on na piśmie, że zapoznał się ze stanem technicznym samochodu i nie wnosi z tego tytułu żadnych dodatkowych roszczeń.
By złożyć zawiadomienie o zbyciu pojazdu, można udać się do urzędu właściwego dla miejsca zamieszkania lub dopełnić wszystkich formalności online. W obu przypadkach wymaganych jest taki sam zestaw dokumentów.
Chcąc zawiadomić o sprzedaży auta, do urzędu przyjdź z:
dokumentem tożsamości, którego dane widnieją w umowie kupna-sprzedaży – najczęściej jest to dowód osobisty, ale może to być również paszport,
oryginał umowy kupna-sprzedaży pojazdu,
wypełnione, pobrane ze strony internetowej urzędu lub dostępne w jego siedzibie zawiadomienie o zbyciu auta,
opcjonalnie – pełnomocnictwo.
Pełnomocnictwo jest konieczne wtedy, kiedy samochód ma współwłaścicieli. Opłata skarbowa za ten dokument wynosi 17 zł. Nie płaci się jej w sytuacji, jeżeli pełnomocnictwo jest udzielane członkowi najbliższej rodziny.
By taki dokument był respektowany w urzędzie, musi on zawierać:
dane i podpis udzielającego lub udzielających pełnomocnictwo oraz dane pełnomocnika – imiona rodziców, numery PESEL i dokumentów tożsamości,
data i miejsce udzielenia pełnomocnictwa,
dane auta, które zostało zbyte – w pełnomocnictwie należy podać jego markę, model, numer rejestracyjny i VIN pojazdu,
dokładne opisanie umocowania pełnomocnika, czyli wskazanie do wykonywania jakich czynności w imieniu mocodawcy jest upoważniony. W tym przypadku należy wskazać, że pełnomocnictwo dotyczy zawiadomienia o zbyciu pojazdu.
Sposobem na zaoszczędzenie czasu jest złożenie zawiadomienia o zbyciu online. Aby to zrobić, potrzebujesz wymaganych dokumentów oraz profilu zaufanego.
Możesz go założyć, jeżeli masz konto w banku PKO Bank, Banku Pekao, Inteligo, Santander, ING, Millennium, mBanku, Alior Banku, banku spółdzielczym, BOŚ, Credit Agricole, BNP Paribas, Getin Banku. Profil zaufany można założyć także, korzystając z kwalifikowanego podpisu elektronicznego i podczas rozmowy online z urzędnikiem na stronie https://www.gov.pl/web/gov/zaloz-profil-zaufany.
Aby zawiadomić o zbyciu pojazdu przez Internet, należy wejść na https://www.gov.pl/web/gov/zglos-zbycie-lub-nabycie-pojazdu-na-przyklad-sprzedaz-kupno-darowizne. Proces dopełniania formalności jest intuicyjny. Twoje dane są automatycznie uzupełniane i jesteś proszony jedynie o ich potwierdzenie. Następnie wypełniasz formularz dotyczący zbycia oraz załączasz skan umowy kupna-sprzedaży. Na swoją skrzynkę ePUAP otrzymasz urzędowe poświadczenie przedłożenia (UPP) – jest to potwierdzenie złożenia zawiadomienia o zbyciu samochodu.
Konieczne jest także powiadomienie ubezpieczyciela o zbyciu auta. To, w jakim czasie musisz to zrobić, wynika najczęściej z warunków zawartej umowy, jednak termin ten wynosi zwykle 14 dni. Aby złożyć zawodnienie o zbyciu, skontaktuj się z ubezpieczalnią lub pobierz z jej strony odpowiedni formularz. Wymagane będzie uzupełnienie w nim:
danych zbywcy i nabywcy pojazdu (imion, nazwisk, numerów PESEL, adresów zameldowania i zamieszkania),
numeru ubezpieczenia OC,
daty i miejscowości złożenia zawiadomienia,
danych samochodu, który został sprzedany.
Poinformowanie ubezpieczyciela o zbyciu samochodu uchroni cię przed wezwaniem do uregulowania nieopłaconej składki OC, gdy polisa przedłuży się na następny rok.
Sprzedanie samochodu nie jest końcem dopełniania związanych z nim formalności. Pamiętaj o złożeniu w urzędzie zawiadomienia o jego zbyciu. Jeżeli tego nie zrobisz, możesz zapłacić karę oraz narażasz się na kłopotliwe sytuacje. Zawiadomienie złóż zaraz po podpisaniu umowy kupna-sprzedaży – jeżeli wybierzesz opcję składania dokumentu przez Internet, cała procedura zajmie ci nie więcej niż kilkanaście minut.